علت اصلی چاقی و راه های پیشگیری از چاق شدن

چاقی مفرط یک بیماری است که با تجمع بیش از حد سلول های چربی و ذخیره بافت چربی در بدن همراه است. این بیماری با تعدادی از مشکلات و خطرات سلامتی مانند بیماری های قلبی-عروقی مرتبط ‌است. چاقی همواره یک مشکل بوده و علل زیادی موجب به وجود آمدن آن می شوند. ما در این مقاله دست کم به ۸ علت اصلی چاقی خواهیم پرداخت. با ما در این مقاله از مجله لاغری دکتر عبدو همراه باشید تا با این ۸ علت و نحوه پیشگیری از آن ها بیشتر آشنا شوید.

چاقی چیست؟

شما برای پاسخ به سوال علت اصلی چاقی چیست؟ باید بدانید که تعریف چاقی چیست؟ افرادی که حدود 20 درصد از وزن خود اضافه وزن داشته باشند یک فرد چاق شمرده می شوند. اما از دیگر معیارهای معتبر برای سنجش چاقی میزان شاخص توده بدنی افراد است.

فرمول شاخص توده بدنی برابر است با تقسیم وزن (کیلوگرم) به مربع قد (متر). شما می توانید میزان نسبت بافت چربی به بافت استخوان خود را اندازه بگیرید. افرادی که شاخص توده بدنی آن ها بیش تر از ۳۰ باشد، دچار چاقی مفرط هستند.

۸ علت اصلی چاقی

چاقی و اضافه وزن یکی از دغدغه های مهم افراد است که همیشه سعی در رفع آن دارند. شما با شناخت بهتر علل اصلی چاقی می توانید به سراغ درمان و یا پیشگیری از آن بروید. در ادامه ما 8 علت اصلی چاقی را بیان کرده ایم. شناخت علل چاقی و درمان آن ارتباطی مستقیم با هم دارند. برخی از افراد نیز به دنبال پاسخی برای علت چاقی بی دلیل می گردند. باید بگوییم که چاقی بی دلیل نیست. مطمئنا یکی از عوامل زیر در زندگی شما دخیل است.

۱. مصرف بیش از حد کالری

چاقی یک شبه رخ نمی دهد و به مرور زمان شکل می گیرد. از علت اصلی چاقی که می تواند موجب اضافه وزن و چاقی مفرط شود دریافت بیش از حد کالری است. به عبارت دیگر اگر در دریافت و سوزاندن کالری تعادل برقرار نشود این امکان وجود دارد که در دراز مدت شخص بیش از حد چاق یا لاغر شود.

مردان به طور متوسط باید روزانه حدود ۲۵۰۰۰ کالری دریافت کنند تا بتوانند فعالیت های روزانه خود را انجام دهند و زنان نیز به ۲۰۰۰ کالری نیاز دارند. چنان چه دریافت کالری بیش از اندازه نیاز و درخواست بدن ما باشد، بدن کالری های اضافی را به صورت چربی در بدن و مخصوصا در شکم ذخیره می کند. برای اینکه چاق نشوید حتما در دریافت و سوزاندن کالری های خود تعادل ایجاد کنید و همواره به اندازه نیاز خود غذا بخورید.

۲. عوامل ژنتیکی

اگر شخصی دارای مادر یا پدری با اضافه وزن شدید است بیش ترین شانس را برای ابتلا به انواع چاقی را دارد. پس چاقی به طور قطع می تواند منشا ژنتیکی نیز داشته باشد. ژن‌های شما ممکن است بر میزان ذخیره چربی در بدن و جایی که آن چربی توزیع می شود تاثیر بگذارند. به طور کلی ژنتیک، هورمون های دخیل در مقررات چربی سازی و چربی سوزی را تحت تاثیر قرار می دهد. به عنوان مثال، یکی از عوامل ژنتیکی چاقی، نقص مادرزادی لپتین leptin ناشی از جهش های ژن مربوط به لپتین است. لپتین هم در سلول های چربی و هم در جفت تولید می شود. زمانی که ذخیره چربی بالا است و شخص سیر شده است، این ژن با فرستادن سیگنال به مغز باعث می شود که شخص کمتر غذا بخورد.

اگر بدن نتواند لپتین را به کافی تولید کند و یا گیرنده آن در نتیجه جهش نسبت به هورمون تحریک نشود تنظیمات طبیعی و روتین مربوط به مواد غذایی از بین رفته و چاقی رخ می دهد.

?بیش تر بدانید: پرخوری عصبی چیست؟

۳. سبک زندگی

عدم تحرک و نداشتن فعالیت های منظم مانند ورزش، عامل مهم دیگری است که باعث چاقی می شوند. اگر شما خیلی فعال نباشید و بیش از اندازه کالری دریافت کنید، قطعا چاق خواهید شد. کسانی که کم تحرک هستند و غالبا به جای فعالیت می نشینند، کالری کمی می سوزانند. و به مرور زمان کالری های زیادی به شکل چربی ذخیره کرده و چاق می شوند.

فعالیت فیزیکی منظم، توده عضلانی را افزایش می دهد در حالی که حجم و جرم چربی بدن را کاهش می دهد. در مقابل، فعالیت فیزیکی ناکافی به طور معمول با کاهش توده عضلانی و افزایش بافت چربی همراه است. برای مثال، تلویزیون تماشا کردن یک فاکتور موثر در چاقی است، زیرا قرار گرفتن در معرض تبلیغات غذایی و نوشیدنی ها می تواند تا حد زیادی بر آنچه مردم می خورند تاثیر بگذارد.

برای بزرگسالان توصیه می شود که هر هفته ۲ تا ۳ ساعت را به ورزش هوازی یا فعالیت های ورزشی اختصاص دهند. برخی از این فعالیت ها می توانند شامل دوچرخه سواری، پیاده‌روی، یا دویدن باشد.

۴. پرخوری و رفتارهای نادرست تغذیه ای

پرخوری به ویژه اگر رژیم غذایی حاوی چربی یا قند زیادی باشد منجر به افزایش وزن می‌شود. (برای مثال خوردن غذاهای فست فودی، غذای سرخ‌شده، و شیرینی ها). این مواد چگالی انرژی بالایی دارند (غذاهایی که کالری زیادی در مقدار کمی غذا دارند) و خیلی راحت باعث چاق شدن و بالا رفتن وزن می شوند.

۵. نقش کربوهیدرات ها در اضافه وزن

مشخصا کربوهیدرات ها به روش های مختلفی به افزایش وزن کمک می کنند. محصول نهایی هضم کربوهیدرات، گلوکز است. هنگامی که سطح گلوکز خون افزایش می یابد، پانکراس برای آزاد کردن انسولین تحریک شده و انسولین ترشح می کند. این هورمون نیز رشد بافت چربی را افزایش داده و می تواند باعث افزایش وزن و چاقی شود.

دانشمندان بر این باورند که کربوهیدرات های ساده ( ماند شکر، فروکتوز، دسرها، نوشیدنی های نرم، آبجو، شراب و غیره) به افزایش وزن کمک می کنند، زیرا آن ها در مقایسه با کربوهیدرات های پیچیده (پاستا، برنج قهوه ای، حبوبات و غیره) به سرعت وارد جریان خون شده و جذب می شوند. در اغلب موارد نیز افزایش ترشح انسولین به منزله افزایش وزن در نظر گرفته می شود.

۶. عوامل روان شناختی

عوامل روان شناختی موجب چاقی در برخی افراد می شود. برای مثال، افراد معمولا در طی یا بعد از شرایط استرس زایی مانند مرگ یک دوست، یک بیماری شدید، یا حتی افسردگی روانی مقدار زیادی وزن به دست می آورند. یعنی در چنین افرادی نیز به نظر می رسد که پرخوری می‌تواند وسیله ای برای تسکین استرس باشد. در نتیجه می توان نتیجه گرفت مسائل روانشناختی نیز در چاق شدن افراد دخالت دارند.

۷ . چاقی در کودکی

آیا می دانید علت اصلی چاقی در کودکان چیست؟ علت اصلی چاقی کودکان این است که نرخ تشکیل سلول های چربی جدید به ویژه در چند سال اول زندگی سریع تر بوده و در نتیجه میزان ذخیره چربی و تعداد سلول های چربی بیش تر است. از همین رو تعداد سلول های چربی در کودکان چاق اغلب سه برابر بیشتر از کودکان عادی است. اگر شخصی در دوران کودکی در وعده های غذایی متعدد زیاد غذا بخورد و به این روند عادت کند می تواند در آینده به چاقی مبتلا شود.

۸. ناهنجاری های نوروژنیک

ناهنجاری نوروژنیک (neurogenic) اختلالی است که در سیستم عصبی انسان به وجود می آید. این اختلالات ممکن است به یک شکل ساختاری، بیوشیمیایی و یا الکتریکی رخ دهند و می توانند منجر به بروز برخی از علائم شوند. برخی از این اختلالات که باعث چاقی می شوند شامل ضایعات یا تومورهای هیپوتالاموس، کمبود انتقال‌دهنده عصبی، نقص لپتین و مدارهای عصبی غیرطبیعی هستند.

?بیش تر بدانید: با چاقی و بیماری های مرتبط با آن بیش تر آشنا شوید.

برای جلوگیری از بروز چاقی چه کنیم؟

بسیار این سوال پیش می آید که برای درمان چاقی چه بخوریم؟ اگر چاقی مفرط را یک بیماری در نظر بگیریم، بهتر است که به سراغ درمان برویم به دنبال راه های برای پیشگیری از ابتلا به آن باشیم. برخی از مواردی که باعث جلوگیری از بروز چاقی می شود عبارتند از: