اختلال در جذب ویتامین بعد از عمل اسلیو معده (بررسی 5 علت اصلی)

یکی از عوارض جانبی شایع جراحی اسلیو معده، اختلال در جذب ویتامین ها و مواد معدنی است. این مشکل می تواند باعث کمبودهای تغذیه ای مختلف شود که به مرور زمان، تاثیرات منفی بر سلامت عمومی و کیفیت زندگی فرد خواهد گذاشت. در این مقاله از مجله لاغری دکتر عبدو به بررسی دلایل اختلال در جذب ویتامین ها بعد از عمل اسلیو معده، علائم، و راه های پیشگیری و درمان آن خواهیم پرداخت.

فرآیند جذب ویتامین ها در بدن

برای درک بهتر اختلالات در جذب ویتامین ها بعد از عمل اسلیو، ابتدا باید بدانیم که چگونه ویتامین ها در بدن جذب می شوند. جذب ویتامین ها و مواد معدنی از طریق دستگاه گوارش انجام می شود. معده نقش حیاتی در فرآیند هضم غذا و جذب مواد مغذی ایفا می کند. در این فرآیند، معده محیطی اسیدی را فراهم می کند که به هضم پروتئین ها و شکستن غذاهای پیچیده کمک می کند. همچنین، معده در جذب ویتامین ها و مواد معدنی ضروری مانند ویتامین B12، آهن، کلسیم و ویتامین D نقش مهمی دارد.

عمل اسلیو معده با تغییرات قابل توجه در آناتومی معده و کاهش حجم آن، می تواند تاثیراتی منفی بر این فرآیندها داشته باشد. پس از عمل، برخی از قسمت های معده که نقش کلیدی در جذب ویتامین ها و مواد معدنی دارند، حذف می شوند یا عملکردشان به شدت کاهش می یابد. این تغییرات می توانند منجر به اختلال در جذب ویتامین ها و مواد معدنی شوند.

دلایل بروز اختلال در جذب ویتامین ها بعد از عمل اسلیو

کاهش سطح اسید معده

معده وظیفه دارد تا اسید کلریدریک تولید کند که برای هضم غذا و جذب برخی از ویتامین ها مانند ویتامین B12 ضروری است. بعد از جراحی اسلیو معده، سطح اسید معده ممکن است کاهش یابد. این امر می تواند به کاهش توانایی معده در هضم و جذب این ویتامین ها منجر شود. در نتیجه، کمبود ویتامین B12 ممکن است یکی از مشکلات رایج در افراد پس از عمل اسلیو باشد.

کاهش سطح فاکتور درونی (Intrinsic Factor)

یکی دیگر از مشکلاتی که ممکن است بعد از عمل اسلیو معده ایجاد شود، کاهش تولید فاکتور درونی است. این فاکتور پروتئینی است که برای جذب ویتامین B12 در روده ها ضروری است. با برداشته شدن بخش بزرگی از معده، میزان تولید این فاکتور کاهش می یابد و این می تواند منجر به کمبود ویتامین B12 شود.

اختلال در جذب ویتامین ها بعد از عمل اسلیو معده با تغییرات در روده کوچک

در عمل اسلیو معده، حجم معده کاهش می یابد، اما ساختار روده کوچک تغییر نمی کند. در این فرآیند، حجم معده برای جذب مواد مغذی کمتر می شود و این باعث می شود که جذب مواد مغذی در روده کوچک به صورت کامل انجام نشود. ویتامین های محلول در چربی مانند ویتامین های A، D، E و K  در این شرایط به خوبی جذب نمی شوند.

تغییرات در برنامه غذایی

پس از عمل اسلیو معده، رژیم غذایی بیمار به طور قابل توجهی تغییر می کند. افراد باید از غذاهای نرم و مایعات استفاده کنند و حجم غذاها نیز محدود است. این تغییرات ممکن است باعث کاهش مصرف مواد غذایی غنی از ویتامین ها و مواد معدنی شود که خود منجر به کمبود تغذیه ای می شود.

کاهش جذب مواد معدنی

عمل اسلیو معده می تواند باعث اختلال در جذب مواد معدنی مانند کلسیم و آهن شود. این مواد معدنی به ویژه برای سلامت استخوان ها و جلوگیری از کم خونی اهمیت دارند. به دلیل تغییرات در آناتومی معده و روده، ممکن است جذب کلسیم و آهن کاهش یابد که در نهایت به مشکلاتی مانند پوکی استخوان و کم خونی منجر خواهد شد.

علائم اختلال در جذب ویتامین ها بعد از عمل اسلیو معده

اختلال در جذب ویتامین ها پس از جراحی اسلیو می تواند منجر به بروز علائم مختلفی شود که تاثیرات منفی بر سلامت فرد خواهد داشت. برخی از علائم رایج ناشی از کمبود ویتامین ها عبارتند از:

• خستگی و ضعف: یکی از علائم شایع کمبود ویتامین ها به ویژه ویتامین B12، خستگی مفرط و ضعف عمومی است.
• دردهای استخوانی و پوکی استخوان: کمبود ویتامین D و کلسیم می تواند به مشکلات استخوانی و پوکی استخوان منجر شود.
• کم خونی: کمبود ویتامین B12 و آهن می تواند باعث کم خونی شود که منجر به علائمی مانند رنگ پریدگی، ضعف، سرگیجه و تنگی نفس می شود.
• مشکلات پوستی: کمبود ویتامین A و سایر ویتامین های محلول در چربی می تواند به مشکلات پوستی مانند خشکی، ترک خوردگی یا ضعیف شدن ناخن ها منجر شود.
• اختلالات عصبی: کمبود ویتامین B12 می تواند به اختلالات عصبی مانند بی حسی، سوزن سوزن شدن دست ها و پاها، و مشکل در حفظ تعادل منجر شود.

پیشگیری از اختلال در جذب ویتامین ها

بسیاری از پزشکان توصیه می کنند که افرادی که عمل اسلیو معده انجام داده اند، برای جبران کمبودهای تغذیه ای از مکمل های ویتامینی و معدنی استفاده کنند. این مکمل ها به ویژه شامل ویتامین های B12، D، آهن، کلسیم و ویتامین های محلول در چربی می شوند. مصرف غذاهای غنی از ویتامین ها و مواد معدنی یکی از راه های مقابله با کمبودهای تغذیه ای است.

انتخاب مواد غذایی مانند سبزیجات برگ سبز، میوه ها، غلات کامل و محصولات لبنی کم چرب می تواند به تأمین نیازهای ویتامینی بدن کمک کند. ویتامین های محلول در چربی مانند ویتامین های A، D، E و K ممکن است پس از عمل اسلیو به خوبی جذب نشوند. بنابراین، مصرف این ویتامین ها به صورت مکمل می تواند به حفظ سطح مناسب آن ها در بدن کمک کند.

درمان اختلال در جذب ویتامین ها بعد از عمل اسلیو معده

در صورتی که اختلال در جذب ویتامین ها بعد از عمل اسلیو به کمبودهای جدی منجر شود، درمان های خاصی می تواند لازم باشد. برای مثال، تزریق ویتامین B12، مصرف مکمل های آهن و کلسیم، و استفاده از مکمل های ویتامین D می تواند در جبران کمبودهای تغذیه ای موثر باشد. همچنین، در صورتی که کمبود ویتامین ها باعث بروز مشکلات عصبی یا گوارشی شده باشد، پزشک ممکن است درمان های خاصی را برای حل این مشکلات تجویز کند.

جمع بندی نهایی

اختلال در جذب ویتامین ها بعد از عمل اسلیو معده یکی از چالش های جدی برای بیمارانی است که این جراحی را انجام داده اند. با توجه به تغییرات در آناتومی معده و روده، این افراد ممکن است با کمبود ویتامین ها و مواد معدنی مختلف مواجه شوند که می تواند به مشکلات گوارشی، عصبی، و استخوانی منجر شود. اما با مدیریت صحیح تغذیه، مصرف مکمل های ویتامینی، و پیگیری منظم وضعیت تغذیه ای، می توان از بروز این مشکلات جلوگیری کرد و سلامت کلی فرد را حفظ کرد.