چاقی و تاثیر آن بر زانو درد

مفاصل ما وزن بدن را تحمل می کنند. هر چه چاقی بدن بیشتر باشد، عملکرد صحیح مفاصل دشوار تر می شود، تغییرات جزئی در وزن بدن می تواند تاثیر فراوانی بر درد های مفصلی از جمله زانو درد داشته باشد.

محققان در مطالعه ای درباره ی ارتباط تغییرات شاخص توده بدنی(BMI) و زانو درد که به روی ۵۹۴ خانم طی ۱۴ سال انجام شد، دریافتند که افرادی که BMI بالاتری دارند یعنی دچار چاقی بیشتر هستند، بیشتر مستعد زانو درد هستند. طبق تحقیق دیگری افرادی که BMI آنها بالاتر از ۲۷ باشد سه برابر افراد دیگر مستعد آرتروز زانو هستند.

همچنین چربی اضافه وزن می تواند موجب ترشح هورمونی به نام لپتین شود که برخی دانشمندان معتقدند این هورمون نقش مهمی در بروز آرتروز دارد. علاوه بر این چربی بدن می تواند ماده ای آزاد کند که موجب التهاب بدن شود. هر دوی این عوامل که با نام فاکتور نکروز دهنده ی تومور آلفا و اینترلوکین ۱ شناخته می شوند، نقش مهمی در آسیب غضروفی شایع در آرتروز دارند.

کاهش وزن برای کمک به زانو درد

خبر خوب این است که مطالعات نشان می دهند که افراد چاق مبتلا به آرتروز می توانند با کاهش وزن از طریق تغییر رژیم غذایی و ورزش زانو درد خود را به نصف کاهش دهند. کاهش وزن یکی از مهمترین فاکتورها در حفظ سلامت زانو و درمان آرتروز زانو می باشد.

سازمان جهانی سلامت پیشنهاد می کند که اقدامات زیر می توانند برای سلامت مفاصل زانو بسیار مفید باشند:

• مشاوره: در صورتی که مشکل یا بیماری جدی دارید و یا حس می کنید ورزش به قسمت خاصی از بدنتان آسیب وارد می کند، بهتر است با پزشک خود مشورت کنید. اگر زانو درد شدید دارید از پزشک خود بپرسید که انجام چه ورزش و فعالیتی برایتان مجاز است؟
• ورزش: ورزش های مفید برای افراد چاق شامل پیاده روی (حتی برای چند دقیقه) دوچرخه سواری و ورزش های قدرتی برای ساختن عضله می باشد.
• افزایش فعالیت: سعی کنید فعالیت های فیزیکی بیشتری در برنامه روزانه خود بگنجانید. مثلا هنگام صحبت کردن با تلفن راه بروید، با کودک یا نوه خود بازی های حرکتی انجام دهید و سعی کنید به جای استفاده از فضای مجازی بیشتر به ملاقات دوستانتان بروید.

فواید کاهش وزن

فواید کاهش وزن در زانو درد عبارت است از:

 کاهش فشار بر مفاصل

کاهش هر کیلو وزن می تواند فشار مفصل زانو را تا ۴ کیلو در هر قدم کاهش دهد. ۵ کیلوگرم وزن کم کنید تا فشار ۲۰ کیلوگرم از روی زانوهایتان برداشته شود. در نتیجه، فشار کمتر به معنای فرسایش کمتر زانو و کاهش احتمال بروز آرتروز می باشد. در نتیجه کاهش وزن در افراط مبتلا به چاقی می تواند زانو درد را تا حد قابل توجهی کاهش دهد.

 کاهش التهاب بدن

آرتروز برای سال ها به عنوان بیماری فرسایشی ناشی از فشار اضافی بر روی مفاصل خصوصا زانو شناخته می شد که در نتیجه موجب التهاب می شود. اما مطالعات اخیر نشان می دهند که التهاب یکی از عوامل به وجود آورنده آرتروز است و نه عوارض آن.

اضافه وزن ممکن است التهاب بدن را افزایش و در نتیجه موجب درد مفاصل شود. کاهش وزن می تواند این واکنش التهابی بدن را کاهش دهد.

طبق مطالعه ای دیگر، کاهش ۱۰ درصد از وزن بدن می تواند التهاب بدن را به طرز قابل توجه ای کاهش دهد. حتی پرخوری می تواند واکنش سیستم ایمنی انسان را برانگیخته و موجب کاهش التهاب شود.

بهبود توانایی راه رفتن

طی تحقیقی در این زمینه، کسانی که ۳ تا ۵ کیلوگرم وزن کم کردند، توانستند به طور متوسط ۵۲۲ متر را در ۶ دقیقه بپیمایند. در عوض کسانی که ۱۰ تا ۲۰ درصد وزن خود را کم کردند در همین زمان توانستند ۵۴۲ متر را طی کنند. البته ۲۰ درصد از اعضای گروه نیز توانستند مسافتی بیش از ۵۵۹ متر را طی کنند. در نتیجه می توان گفت که کاهش وزن بر توانایی فرد در راه رفتن تاثیر مثبت دارد.

کاهش درد

ممکن است در آغاز روند کاهش وزن و انجام ورزش، مفصل ها با افزایش درد روبه رو شوند اما اگر به آرامی مدت زمان ورزش و تحرک را افزایش دهید، درد کاهش پیدا می کند. تحقیقات نشان داده اند که ورزش و کاهش وزن می تواند درد را تا ۲۵ درصد کاهش دهد.

حتی پس از رسیدن به وزن ایده آل هم باید تغذیه سالم و ورزش را در برنامه خود داشته باشید تا بتوانید وزن به دست آمده را حفظ کنید.

کاهش احتمال ابتلا به بیماری های مرتبط با چاقی

تحقیقات نشان می دهند که کاهش وزن متوسط (حدود ۷ کیلوگرم) می تواند احتمال ابتلا به دیابت نوع دو را تا ۵۸ درصد کاهش دهد. کاهش وزن همچنین می تواند ریسک بیماری های مرتبط با چاقی و سرطان را کاهش داده و به پیشگیری و درمان آرتریت و بیماری های مرتبط کمک کند.

بهبود تنفس

دانشمندان معتقدند که کاهش تنها ۱۰ درصد از وزن بدن موجب بهبود طولانی مدت آپنه خواب می شود. در واقع کاهش وزن موثرترین عامل پیشگیری از آپنه خواب می باشد.

کاهش احتمال سکته قلبی و مغزی

مطالعات نشان می دهند که کاهش وزن می تواند فشار خون را کاهش داده و به سطح نرمال برساند. به علاوه تغذیه درست و داشتن فعالیت فیزیکی مناسب که منجر به کاهش وزن شود، می تواند موجب پایین آمدن کلسترول شود. داده ها نشان می دهند که حتی کاهش وزن ۳ تا ۵ کیلوگرم نیز می تواند به کاهش فشار خون کمک کرده و احتمال بیماری های قلبی و سکته های مغزی را کاهش دهد.

چرا باید به آرامی وزن کم کنیم؟

مطالعه ای طی ۱۸ ماه روی افراد چاق انجام شد و در این آزمایش سه گروه به روش های متفاوتی وزن کم کردند. گروه اول با رژیم، گروه دوم با ورزش و رژیم و گروه سوم با ورزش این کار را انجام دادند. (اگر چه گروه اول و دوم بهتر از گروه سوم وزن کم کردند) اما تحقیقات نشان داد بدن هر شخصی به روشی خاصی وزن کم می کند.

با این حال، ترکیب رژیم غذایی صحیح و ورزش مناسب در کنار یادگیری برای تغییر عادات غلط بهترین راه برای کاهش وزن موثر می باشد. قرص های لاغری و جراحی لاغری نیز می تواند برای درمان چاقی مفرط مفید واقع شود.

کاهش وزن آرام در سلامت بدن بسیار اهمیت دارد از این رو رژیم های لاغری سریع تاثیر منفی بر سلامتی فرد دارند. پزشکان معتقدند که کاهش ۱۰ درصد از وزن بدن باید طی برهه زمانی ۶ ماهه انجام گیرد. کاهش کالری های دریافتی روزانه به ۳۰۰ تا ۵۰۰ کالری (اگر از چاقی مفرط رنج می برید این عدد می تواند ۵۰۰ تا ۱۰۰۰ کالری باشد) منجر به کاهش وزن سالم نیم تا یک کیلو در هر هفته خواهد شد.